Oafke Bennemoa
by Josef Cohen, Jan Niehoff, Else van Epen de Groot, 1953
Een hoorspel door Josef Cohen [tekst], Jan Niehoff [hoorspel] en Else van Epen de Groot [muziek]. Uitgezonden op 15 Juli 1953 door de Regionale Omroep Noord, Groningen.
GRUNNEGER OETZENDEN.
TITEL: OAFKE BENNEMOA.
Een vraauw, dei Rudolf de Mepske deur ales noakomen is.
Een heurspul van Jozef Cohen, overzet deur Jan Niehoff, mit muziek van Else van Epen-de Groot.
STICHTING NEDERLANDSCHE RADIO UNIE
REGIONALE OMROEP NOORD
GRONINGEN.
(MUZIEK)
STEM: Oafke Bennemoa.
(MUZIEK EVEN OP)
STEM: Een vraauw, dei Rudolf de Mepske deur ales noakomen is.
(MUZIEK OP)
STEM: Noar een olle vertelster het Oafke Bennemoa laifde opvat veur Rudolf de Mepske, hou ie-zelk dei ook was.
Zai het groot west in heur laifde, laifde dei aan een minne man vergeven wer. Zai wos, dat Rudolf de Mepske heur voar Boer Benne-moa noa 't leevend ston. Zai wos, dat heur voar dodelk vergeld was op de Mepske. Zai het een duuster henkomen kregen, as paardie vraauwen dei hollen van een man dei heur nait weerd is.
Zo was het noar een olle vertelster. Wat de
woarheid is wait gainain. 't Mag wezen, dat
vertelster en woarheid 'n kander de hand
langen ien dit heurspul over: Oafke Bennemoa.
•
• (MUZIEK)
• Bist doe baange veur de Mepske?
P.N.: Joa.
J.E.: Ik denk nait, dat ze hom kaizen.
P.N.: Wêl denkst doe den?
J.E.: Morits Clant van Zuudhörn.
P.N.: Bis maal, de Mepske van 't Foan.
J.E.: Hou dat zo?
P.N.: Van benauwdens.
J.E.: Woarom oet benauwdens?
P.N.: Tegen benauwdens ken je nait strieden.
J.E.: De Mepske is van overwied.
P.N.: Ik bin bange. Annern bennen ook baange.
J.E.: De Mepske komt oet 'n stam van verroaders.
•P.N.: Dei bange is stemt op de Mepske.
J.E.: Hest aal heurd van Oafke Bennemoa,
P.N.: Joa.
J.E.: Zai zwiendt dag en deur om Mepske's börg.
P.N.: Zai het geliek.
J.E.: Zai zol heur ogen oet kop schoamen. (MUZIEK)
BENNEMOA: Gonnen roare dingen van die rond, Oafke.
OAFKE: Mensken kennen reveln wat ze willen.
BENNEMOA: Ik woarschouw die.
OAFKE: Heb mie zulms al woarschouwd, pa. Geft mie niks.
BENNEMOA: 't Gait om leevend of dood.
OAFKE: 't Gait om levend of dood.
BENNEMOA: 't Gait om mien leevend.
OAFKE: 't Gait on mien laifde.
BENNEMOA: As ik stem, stem ik Morits Clant.
OAFKE: Pa dan toch!
- 3 -
BENNEMOA: Wat wilst?
OAFKE: Ie mouten op Rudolf de Mepske stemmen.
BENNEMOA: Ik vroag die: wilst doe dien voar oet tied hemmen?
OAFKE: As 't nait hoger of leger wil, joa.
BENNEMOA: Hest doe den 'n bret veur kop van wegens de Mepske?
OAFKE: Joa.
BENNEMOA: As hai vandoage richter wordt, let hai mie mörn oppakken.
OAFKE: Stem op Mepske.
BENNEMOA: Stait niks van ien.
OAFKE: Ik zuik joen dood nait, pa.
BENNEMOA: Ik ken d'r nait veur hên. Leevend of dood!
OAFKE: Ik heb mien noodlöt nait an 'tuur.
BENNEMOA: Verdust die mit open ogen.
OAFKE: Mit open ogen bin ik blind.
BENNEMOA: Dien moeke is dood.
OAFKE: Mien moeke is dood, moar as zai nog ien wezen was.
BENNEMOA: Zolst doe krekt zulde doun.
OAFKE: Zol ik krekt zulde doun.
BENNEMOA: Zunde en schaande.
OAFKE: Laifde dei mie drift . . . . .
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Wêl bist doe?
OAFKE: Oafke Bennemoa oet Zuudhörn.
DE MEPSKE: Dien voader staait mie nait, hé?
OAFKE: Zegst doe.
DE MEPSKE: Wat dust hier bie mie?
OAFKE: Ik wil die helpen.
DE MEPSKE: Lugst altmoal. Woarom zegst nou niks?
OAFKE: Van die ken ik nait verdroagen, as doe mie
veur leugenpuut oetscheldst.
DE MEPSKE: Woartou kenst mie helpen?
OAFKE: Hest moar veur 't zeggen.
DE MEPSKE: Woarom?
OAFKE: Veur ain woord doar doe dien laifde mit verradst, verroad ik mien laand.
DE MEPSKE: Ken ik die nait geeven.
OAFKE: Zest mie geven.
DE MEPSKE: Dat kan nog wel 'n toerke aanholden.
OAFKE: Ainmoal.
DE MEPSKE: Ast eerlek bist kens wel dat veur mie doen.
OAFKE: Wat ken ik veur die oetstukken, Mepske?
DE MEPSKE: Most heuren. Elk en aine mout baange veur mie worren.
OAFKE: Wêl din eerstens?
DE MEPSKE: Eerstens dien voar. Den Morits Clant van Zuudhörn.
OAFKE: Benauwdens zel 'k oetzaaien veur die, allerwegen.
DE MEPSKE: En ik hoop, dat 't 'n goud gemoak wordt en dat 't zuuver gemaineghaid schudt.
OAFKE: Zo zel 't gebeuren.
(MUZIEK)
BENNEMOA: Woar hest touhollen, Oafke?
OAFKE: Ken ie mie beter nait vroagen.
BENNEMOA: Woarom verzwigst mie dat?
OAFKE: Din huif ik d'r nait omtou draaien.
BENNEMOA: Woar hest zeten!
OAFKE: Heb bie Rudolf west.
BENNEMOA: Bie de Mepske.
OAFKE: Joa.
-5-
BENNEMOA: Ik haar zegd, doe zolst doar vandoan blie-
ven.
OAFKE: Ik ken nait van mie zulms vandoan blieven.
BENNEMOA : Vervlukt nog tou!
OAFKE: Ik zel veur joen vluik nait oetzied goan.
BENNEMOA: Doe zelst mien vluik mait ontrunnen as 't zo wied is. Zetst mie wel 'n kroon op.
Ik zei hom nait ien weege kommen as hai mie nait ien weege komt.
OAFKE: Hai zel die toch ien weege kommen, kenst hom beter ien muide goan.
BENNEMOA: Ik kais hom nait as richter, noeit.
OAFKE: Pienbaanke veur die. Dood veur die.
BENNEMOA: Hai is gainend van ons, hai is van overwied.
OAFKE: Veur mie nait.
BENNEMOA: Hai komt oet 'n verroadersstam,
OAFKE: Ik bin d'r nait kloar over, wat mie noar hom tou drift.
BENNEMOA: Dien duustere ienholten,
OAFKE: 'n Duustere stem van mien ienholten.
BENNEMOA: Ik woarschouw die.
OAFKE: Dood zei voaren over aal dei—gennegen dei heur stem nait op de Mepske oetbrengen zeilen.
BENNEMOA: Bennemoa stemt deigennege, dei 'n weerstem gef t .
OAFKE: 't Is mie aal dudelk.•
BENNEMOA: Dien de Mepske krigt mie een der eeuweg—haid nait,
OAFKE: De eerste.
BENNEMOA: Heb ik nait' an die verdaind.
OAFKE: Elke vraauw redt heur op aigen reeuw.
BENNEMOA: 'k Heb die ien deugdelkhaid opbrocht.
OAFKE: Waast moar nait zo. (REERT)
BENNEMOA: Dien moeke was 'n vraauw oet ain stuk.
OAFKE: Ik wol dat Rudolf hier moar noeit aanbeland
was.
BENNEMOA: As doe dat mainst . . . . .
OAFKE: Ik heb 't hier ien wiend op.
BENNEMOA: Doe hest hier ien störm. op.
OAFKE: Stem Rudolf.
BENNEMOA: Nee.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Ben ie dounde mit gaanzen doodhouwen, lu?
J.E.: Hest doe niks mit van nooden, Mepske van 't
P.N.: Foan.
Kenst mien slag kriegen, Mepske.
DE MEPSKE: Ik wol, ik kon 'n mensk zo lieden loaten as dit daier.
P.N.: Hier is mien bongel.
DE MEPSKE: Ain slag zel ik hom geven, dat er op 't zwet komt tussen dood en levent.
J.E.: Doe bist allergemainste staarfling, dei op dizze wereld touholdt, Mepske.
DE MEPSKE: Gain aine zel mie stoan.
Hai proat mit mond doar 'n aander mit et.
DE MEPSKE: Hai zel nog wel aans jeuzeln.
P.N.: Ik messchain ook nog wel.
DE MEPSKE: Mos dien voar zeggen, dat hai op mie stemmen mot.
P.N. : Komt ien de riebel, Mepske.
DE MEPSKE: Aans kost die 't dien hoed.
J.E: Most niks van hom aannemen. Morits Clant van Zuudhörn wordt ons richter.
DE MEPSKE: Ien der aiweghaid nait.
- 7 -
J.E.: Woarom nait?
DE MEPSKE: Ik heb 'n groode kammeroad.
P.N. Wêl?
DE MEPSKE: Benauwdens.
P.N.: Wol ie dei gaanze nait 'n hauw geven?
DE MEPSKE: Hai wacht op zien dood.
P.N.: Lap op!
DE MEPSKE: Even wachten.
J.E.: Woar op?
DE MEPSKE: Tot hai weer near leevend toalt.
J.E.: Hou dat zo.
DE MEPSKE: Hai het lutje dood zain, as hai nog even ien tied weerom komt, kenne van tied en aiweghaid mitproaten.
J.E.: Overal zel ik rondbrengen was doe veur aine bist.
DE MEPSKE: Mos doun.
P.N.: Woarom nog ompeeln mit dei gaanze?
DE MEPSKE: As hai weer wenst het van 't leevend zel ik hom van 't leevend schaaiden.
J.E.: Blied, dat mien kop nait op dien nek stait.
P.N.: Woarom most doe dei man zo nittjen?
J.E.: Het hier niks te moaken.
P.N.: Loat hom mit vree.
J.E.: D'r mout mei nog meer van de lever.
DE MEPSKE: Hol die ien 't wizze, jong!
J.E.: Aine de Mepske het Stad verroerden.
P.N.: Stil toch jong!
J.E.: Zunden mouten oetwroken worren tot an 't vaierde geslacht.
DE MEPSKE: Dien zunden zel'n 't eerste geslacht aal opschuddeld worren. Of most bie mie komen.
-8-
J.E.: Oafke Bennemoa holdt van die.
DE MEPSKE: Wat mout ik mit 'n slicht boerenwicht?
J.E. Mia Clant van Zuudhörn wil die nait hemmen.
DE MEPSKE: Der zel heur olle doar zien leevend an span-
daiern motten.
J.E.: Ik lach mie de buus oet.
DE MEPSKE: D'r zellen doggen over 't Foan voaren as
d'r nog noeit west hemmen.
(MUZIEK)
BENNEMOA: Woar gaist hên, Oafke?
OAFKE: Ik gon noar Zuudhörn, noar Tine.
BENNEMOA: Zai gait noar Zuudhörn, noar Tine.
OAFKE: 'k Heb 't heur versproken.
BENNEMOA: Lugst altmoal.
OAFKE: Woar nait.
BENNEMOA: 'k Wol doe zevens zeggen, dat dien Mepske
achter Morits zien zuster heer is.
OAFKE: Nou laig ie.
BENNEMOA: Verradst die zuls ja!
OAFKE: Ik ken 't nait langer veur'n ander hollen,
BENNEMOA: Wat nait, dien leugens?
OAFKE: Mien laifde holdt zuk overende tegen ale
minmoakerij.
BENNEMOA: Letst die onder 't mous stoppen.
OAFKE: Joa, net zo laank, dat hai zegt: ken nait
zunder die.
BENNEMOA: Ken ik d'r op aan das't noar Tine gaist?
OAFKE: Ik gon noar Tine.
BENNEMOA: Nog ain ding.
OAFKE: Ik heur.
BENNEMOA: De Mepske het zegd, dat hai vergreld op mie is.
OAFKE: Ik ken nait aans.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Is dei gaanse al dood?
J.E.: Zo'n kerel het 't nog noeit geven en zel
't ook nait meer geven.
DE MEPSKE: Noeit is 'n rei woord, wordt veuls te dik-wels bruukt.
P.N.: Geef hom 'n peuter. Hai dut zien ogen open.
DE MEPSKE: Mét dat hai wens krigt van 't levend krigt hai ook weer de zeerte van 't leevend.
J.E.: Ainmoal zel aine hom dat te binnen brengen.
DE MEPSKE: Lap op. (SLAGT)
P.N.: Woarom lagste Mepske?
DE MEPSKE: Onder zukse sloagen zellen ainmoal ook men-
sen schraiwn.
(WEGLOPEN)
(MUZIEK)
OAFKE: Is gaanze dood?
J.E.: De Mepske het hom zó omzeumd, dat d'r nait dood is en nait leevendeg.
OAFKE: Joe waiten nou wat d'r veur joe ien de wieme hangt.
J.E.: Zel wel 'n luk beetje touvallen.
OAFKE: Kiek moar noar dei gaanze as 't waiten wilst wat die ien muide komen zel.
P.N.: Míe komt niks ien muide. Mien olle stemt op de Mepske.
OAFKE: Gain aine zel zien vouten dreug holden as 't hoogwoater van Mepske's gramniedeghaid opkomt.
P.N.: Ik wel. De Mepske kint mie.
- 10 -
OAFKE: As doe net dust wat hai die ienstuupt, zelst
leeven blieven.
P.N.: Ik zel ien dainst goan bie hom.
J.E.: 'k Heb niks meer met van die nooden.
OAFKE: Zelst wel ondervienden hou 't der bie stait mit 't mensdom.
J.E.: Zol de Mepske mie om 't licht brengen as hai richter wordt.
OAFKE: Die en aanern!
J.E.: 'k Heb nait slim ien reken dat hai 't doun zel.
OAFKE: Liekst mie een kloare en handege kerel.
J.E.: Wat wolst doe doar mit zeggen?
OAFKE: Ie mouten allebeide bie de Mepske ien dainst
komen.
(VOTLOPEN)
(MUZIEK)
J.E.: Ik goa nait bie de Mepske ien dainst.
P.N.: Ik aal.
J.E.: As hai richterstoul krigt zel hai wel ver—let hemmen om volk.
P.N.: Benoam volk dat prugeln ken.
J.E.: En den bin ik zuls vrij.
P.N.: Mien aigenste gedachte.
J.E.: Veurheer docht ik: "Noeit bie de Mepske".
P.N.: En nou bis' baange.
J.E.: Nou bin ik baange.
P.N.: Goa noar hom tou.
J.E.: Duur 'k ook jai nait, man.
P.N.: Zeg hom, das ook biesjoager worren veilst.
J.E.: Ik heb hom negerd en dat verget hom nait. Hai nemt mie nait.
• -11-
• P.N.: Bist Toch 'n staar wozzen kerel.
• J.E.: Mien voar zel toch nait op hom stemmen.
• P.N.: Den is dien leevend mie gain cent weerd.
J.E.: Moear as ik bie hom ien dainst kom.
P.N.: En prugel d'r jenteg op lös.
J.E.: Den zel 'e mie 't leevend loaten.
P.N.: Kenst perbaiern.
(MUZIEK)
J.E.: Heur ais hier, Oafke Bennemoa.
P.N.: Dat heb ik hom ienstuupt, Oafke Bennemoa.
J.E.: As ze de Mepske kaizen as richter.
OAFKE: Wel leuft dat nait.
J,E.: Dien olle heer Bennemoa wil 't nait aan.
OAFKE: De Mepske dut wat hai wil.
P.N.: 't Ken hom nait mishotjen.
J.E.: Ien alle lougen is 't benauwdens heur op keel sloagen.
OAFKE: Allenneg twei man, dei hom nog gain törf hoog hemmen.
J.E.: Morits Clant van Zuudhörn.
P.N.: En die voar boer Bennemoa.
OAFKE: 't Zel heur deeg oafvallen, wat de Mepske as onvrund bedudt.
J.E.: Ik neem gain risico.
P.N.: Aans ik-wel nait,
J.E.: Wie zeilen ien zien tuug loop'n.
OAFKE: Zuks slag as joe, doar het hal vast en ze—ker verlet om.
J.E.: Ben nog nait haildaal mit mie zulms ien aineghaid.
P.N.: Bruuk dien hazzens, man.
-12-
J.E.: Mout ik 'n verroader worren?
P.N.: Verroaden oet benauwdens geldt nait.
J.E.: Naarms anhold veur mie.
OAFKE: Ik zel aan Rudolf zeggen, dat hai aanbod het van twei biesjoagers.
J.E.: Mos dien voar zeggen, dat hai op de Mepske stemmen mout.
Mien voader zel mie leevendeg veeroppen as der beurt, dat ik biesjoager van de Mepske wor.
P.N.: Hai zei wel oppaazen.
OAFKE: 't Zel roezie geven tussen ollen en kien—ders.
P.N.: Voader zei zien zeun verroaden.
J.E.: Zo goud as zeun zien voader.
OAFKE: Bruiers zel'n 'n ander nait meer kennen.
(MUZIEK)
BENNEMOA: Wat zochst bie mie, Rudolf de Mepske?
DE MEPSKE: Ik bin op dien stem oet, Hennemoa.
BENNEMOA: Das veur die een vroag, veur mie een wait, Rudolf de Mepske.
DE MEPSKE: As doe op mie stemst komen annern die wel noa.
BENNEMOA: Ik lach om joe.
DE MEPSKE: Das nait gezond, Bennemoa.
BENNEMOA: Doar is 't gat van deur.
DE MEPSKE: 'k Heb dien dochter ien mien macht, denk d'r om.
BENNEMOA: Ik heb mien hannen van heur oaftrokken.
DE MEPSKE: Dien vingerprenten blieven op heur stoan. Aandern zellen zeggen, dat 't dien wicht is.
-13-
BENNEMOA: Wat mainst doarmit, beul?
DE MEPSKE: Nait zo vrundelk, Bennemoa.
BENNEMOA: Ik wait woarst op doulst, ondaier!
DE MEPSKE: De noam Bennemoa zel 'n onnure klank krie-
gen ien long en stad van Grunnen.
BENNEMOA: Ik stem joe nait.
DE MEPSKE: Droag de schande.
BENNEMOA: Ik stem joe nait.
DE MEPSKE: Van Morits Clant hest doe niks te verwachten.
BENNEMOA: Ik stem Morits Clant.
DE MEPSKE: En woarom dat?
BENNEMOA; Omreden ik die nait stem, Rudolf de Mepske.
DE MEPSKE: Dei 'n onnure noam het, zel onnuur om haals komen.
BENNEMOA: Ik ben de aigen aarfde boer Bennemoa,
DE MEPSKE: Wat is dien zeggen doarmit?
BENNEMOA: Ik stem gain verroader.
DE MEPSKE: Doe zelst nog wel leren om mânje minst te
(MUZIEK)
OAFKE: Morits Clant!
MORITS CLANT: Wel ropt mie doar?
OAFKE: Oafke Bennemoa van Zuudhörn.
MORITS CLANT: Ken 't nait verstoan. Hou zeedn ie?
OAFKE: Oafke Bennemoa van Zuudhörn.
MORITZ CLANT: Woar bizze?
OAFKE: Hier.
MORITS CLANT: Woar komst wel hail heer?
OAFKE: Ben bezied kropen. Heb op die wacht.
MORITS CLANT: Woarom?
OAFKE: Mout wat mit die verhapstukken.
speulen.
-14-
MORITS CLANT: As zo'n nuver wichtje as doe loat op oavend op gevoar oaf van schonters en nachtbidders bie 'n man komt, den het zai an dei man wel wat verdaind.
OAFKE: Ik zeg nait nee.
MORITS CLANT: Kom ais bie mie, Oafke Bennemoa.
OAFKE: Ik zeg nait joa.
MORITS CLANT: Woarom bis bie mie komen?
OAFKE: Ik docht, dat ie wel wat aansproak hemmen wollen.
MORITS CLANT: Moak dat oil' hoûnder wies.
OAFKE: Loat Rudolf de Mepske richter worren.
MORITS CLANT: Bennen dat dien condities, wichtje?
OAFKE: Ie mouten nou aanpakken. Dei aander zienend bennen 'n bult noadaileger.
MORITS CLANT: Ik wor richter, Oafke.
OAFKE: Zai mie aan.
(ACHTERGROND—MUZIEK)
OAFKE: Zai mie nou aan!
MORITS CLANT: Bist doe achter Rudolf de Mepske heer?
OAFKE: Ik zeg nait nee.
MORITS CLANT: Bis 'n goie komediant.
OAFKE: Wereld is toch aal komedie.
MORITS CLANT: Bis mooi, mien wicht.
OAFKE: Dat zeggen ale ogen dei mie ankieken.
MORITS CLANT: Doe holst mit Rudolf de Mepske, teutebel.
OAFKE: Ik zeg nait joa.
MORITS CLANT: Doe wilst alles veur hom doun.
OAFKE: Sikkom alles.
MORITS CLANT: Zitst mie te hoog ien boom.
OAFKE: Nait hoger as 'n Clant griepen ken.
MORITS CLANT: Wat dust as ik gain richter worren wol?
OAFKE: Moj' oafwachten.
(MUZIEK)
-15-
BENNEMOA: Ik woe nait, dat dat maalvreten wicht hier zat.
MORITS CLANT: Dien dochter, Bennemoa.
BENNEMOA: Dat het west, Clant.
OAFKE: Bret. man is aine te veul.
MORITS CLANT: Wel is Baarde man?
OAFKE: Mien voader.
BENNEMOA: Wist óók nog zeggen da'k votgoan mout.
OAFKE: Ben dien dochter nait meer, zo't rekend bist doe mien voar nait meer.
BENNEMOA: Netgeliek wel 's biste.
OAFKE: 'n Vrauw dei laifde ien heur haart dragt.
BENNEMOA: Netgeliek wel 's biste...
OAFKE: 'n Vrauw dei hakken licht oet heur older-hoes.
BENNEMOA: Woarschouwen wil ik Morits Clant oet Zuud-hörn.
OAFKE: Woarschouw hom veur hom zulm.
BENNEMOA: Ik woarschouw Morits Clant veur Mepske van 't Foan.
OAFKE: Huifst nait te woarschouwen, boer Bennemoa.
BENNEMOA: As de Mepske veur richter kozen wordt...
OAFKE: Dat gait nait over....
MORITS CLANT: Hou wais' dat?
OAFKE: Benauwdens voart over dizze wereld.
MORITS CLANT: Wat mot ik doun?
OAFKE: Benauwdens dei ik zaaid hebt
MORITS CLANT: Wat zal ik doun, Bennemoa?
OAFKE: Benauwdens veur de Mepske dei gruit.
BENNEMOA: 'n Dwingeland regaiert mit benauwdens.
MORITS CLANT: Ik bin nait baange.
BENNEMOA: Ik bin nait baange.
-16-
MORITS CLANT: De Mepske 's volk woont nog nait laank op stainen börgen.
BENNEMOA: Hai is gain edelman as Morits Clant, heer van Zuudhörn.
MORITS CLANT: Hai ken mie nait achtersteuten.
BENNEMOA: Zo'n groot onrecht ken op wereld nait be-stoan.
OAFKE: Wel vragt noar recht of onrecht, boer Bennemoa?
BENNEMOA: Mensken zel'n heur nait zo mishebben, dat
zai heur aigen beul kaizen.
MORITS CLANT: Aine van overwied.
BENNEMOA: 'n Wraide kerel.
OAFKE: Holdt joa stil! De Mepskes het wat ien zien ogen.....
MORITS CLANT: Wat dust doe hier, Oafke Bennemoa?
OAFKE: Doe hest ook wenst van mie, Morits Clant.
BENNEMOA: Doe lugst, flâre.
OAFKE: Morits Clant, zeg, dast nait kozen worren wilst.
BENNEMOA: Zeg 't nait.
OAFKE: Din zel wie moar geduld doun tot de Mepske kozen wordt.
MORITS CLANT: Ik wait nait hou ik dit red.
BENNEMOA: Wil ie den, heer, dizze contrainen over-loaten an Mepske van 't Foan?
MORITS CLANT: Ie kennen d'r twei kanten mit oet.
BENNEMOA: Ais en immer.
MORITS CLANT: 'n Durpel, doar ik overhênne mout.
BENNEMOA: Kais de goie durpel, man.
OAFKE: Dei ík joe duden zal.
MORITS CLANT: Goa vôt, boer Bennemoa.
-17-
(MUZIEK)
MORITS CLANT: Nou ken wie ôns oetproaten.
OAFKE: As doe die van 't richterschop oafscheerst.
....
MORITS CLANT: Klank van dien stem is aal zo dudelke sproak
as 't glinsteren van dien ogen.
OAFKE: Heur noar mien stem.
MORITS CLANT: Gefst doe die an mie as ik 't rechterschop an de Mepske loat?
OAFKE: Ik zeg nait nee.
MORITS CLANT: Dudelk wezen, wicht.
OAFKE: Ik zeg nait joa.
(MUZIEK)
J.E.: Nou wait ik nog nait, Paiter, wat ik doun mot.
P.N.: Loa'we moar mit 'n baident noar de Mepske goun, Jan.
I.E.: Moar as ze Morits Clant kaizen?
P.N.: Hest doe zain hoe de Mepske dei gaanze doodhauwen het?
I.E.: Krekt doarvandoan wil ik nait bie hom ien dainst.
P.N.: Bruuk dien hazzens, jong.
Wat zol Morits Clant doun?
P.N.: Oafke Bennemoa.
I.E.: 'k Heb d'r van heurd. Menske proatjes.
P.N.: Wat menskeproatjes?
I.E.: Dat Oafke Morits Clant an de liene het.
P.N.: 'n Vrauw as zai.
I.E.: Ken ook nait alles doun.
P.N.: Bie 'n man áles as beur 't zint.
I.E.: Wat zol de Mepske den doun?
P.N.: Oafke ken 't wel oaf zunder kiek-op-handen.
-18-
J.E.: Ha-ha-ha, moakst mie ja zuver an 't lachen.
P.N.: De Mepske wordt kjozen.
J.E.: En wat dut Oafke Bennemoa den?
P.N.: Den zegt Oafke Bennemoa tegen heer Morits Clant van Zuudhörn: stik.
J.E.: Wi1 mie nog nait zo aan.
P.N.: Most mensken moar ais heuren dei onder 't onrecht lieden. 't Onrecht gaít d'r mit ien dizze wereld.
J.E.: Wat wint: recht of onrecht.
P.N.: Onrecht is boas.
J.E.: Dan is d'r ja gain keur veur mie.
P.N.: Goa moar mit mie noar Mepske van 't Foan.
(MUZIEK)
J.E.: Hier ben ik heer de Mepske.
P.N.: Wie willen biesjoager worren bie joe, as ie richter worren.
DE MEPSKE: 'k Vertrouw die wel, moar dei kammeroad van die heb ik peerde-ogen op.
J.E.: Hou dat zo?
DE MEPSKE: Doe bis mien onvrunden tot vrund.
J.E.:
DE MEPSKE: J.E.:
DE MEPSKE: J.E.:
Dat geft joen vertrauwen juust vaasteg-
haid.
Hou dat? Zet mie dat ais oet 'n ander.
Ik ken nait meer weerom.
Zet mie dat oet 'n ander..
Ik ben 'n verroader, wat mien laand aanbe-
langt.
Ik ook.
Moar ik verraad mit mien verstand.
En ik bin verroader noar mien noatuur.
Hai ken weerom, ik noeit.
-19-
• DE MEPSKE: Is wat van woar, das doe doar zegte.
J.E.: Ik heur bie Morits Clant.
P.N.: En hai kaist de Mepske.
J.E.: Mien noam zel die vluiken as doe verlust, Mepske.
MEPSKE: Ie zell'n zo't rekend mien biesjoagers we-
zen.
J.E.: Wie zellen joe goud dainen.
P.N.: Da's ook mien beloven.
DE MEPSKE: Ie mouten bekentenissen d'r oet prugeln.
J.E.: Wie zell'n stief beuken.
P.N.: Net zo as ie op dei olle gaans ombeukt hemmen.
DE MEPSKE: Dat ze komen op 't zwei tussen leevend en dood.
J.E.: Wat ie opdroagen gait deur.
DE MEPSKE: Bloud wil ik zain.
P.N.: Menskebloud.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Bis doe doar, Oafke?
OAFKE: Hest om mie roupen, Rudolf?
DE MEPSKE: Gait weer mooi neis over die, ale kwedel-deuzen van 't loug bennen d'r mit op pad.
OAFKE: Leugens.
DE MEPSKE: Ze zeggen, dat Morits Clant die had het.
OAFKE: Laig'n ze.
DE MEPSKE: Zeg mie, wat d'r van aan is.
OAFKE: Veur die hol ik niks achter, Rudolf.
DE MEPSKE: Wat het d'r ploats had?
OAFKE: Ik heb hom haildal gek moakt van laifde.
DE MEPSKE: Wieder niks?
OAFKE Nog ain stap wieder en 't spul is wonnen.
DE MEPSKE: Speulst mit ons baide. Lugst.
-20-
OAFKE: Woartou zol ik die wat veurlaigen?
DE MEPSKE: Hou speulst doe.
OAFKE: Doe slagst gaanzen op 't zwet tussen lee-
vend en dood.
DE MEPSKE: Loater tel ik mensen zo sloagen.
OAFKE: Krekzo sloag ik Morits Clant op 't zwet van hoop en wanhoop.
DE MEPSKE: Nou kom wie n'ander noader.
OAFKE: Die mag ik lieden as gain aander, Rudolf.
DE MEPSKE: Wraider toustel ken 'k mie nait denken;
OAFKE: As doe mien dien laifde gefst, zel 'k die nog meer bezörgen.
DE MEPSKE: Tot op 't heden ken ik aan dien wraideghaid wel zat worren.
OAFKE: 't Gait tussen mien voar en mie.
DE MEPSKE: Wat wil dien voar?
OAFKE: Dat Morits Clant opgait veur 't richterschop.
MEPSKE: En doe wilst dat hai hom d'r oafscheert.
OAFKE: Doartou zel ik alles aanspannen - op 't zwet tussen leevend en dood.
DE MEPSKE: Van hoop en vertwieveln.
OAFKE: Ik zei de vrauw wezen doar Morits Clant alles veur over het.
DE MEPSKE: Wacht moar. Dat miskomt die.
OAFKE: Den magst hom ait nog dood moaken, Rudolf,
as doe richter bist.
(MUZIEK)
OAFKE: Nou ken 'k 'n bult makkelker bie die komen,
Morits Clant.
MORITS CLANT: Ik heb besteld zai zollen die ien hoes loa-t en, Oafke.•
OAFKE: Hier ben ik. Heurst mien stem toch.
MORITS CLANT: Ik ken mie nait terug trekken as richter.
-21-
OAFKE: Heur noar mien stem.
MORITS CLANT: Oetlandegen kennen nait mitdingen noar 't
richterschop, mien geslacht het hier aleer
joaren touholden.
OAFKE: Wat heurst ien mien stem?
MORITS CLANT: Laifde bezied, wênst bezied.
OAFKE: Geef mie 't woord, das doe gain richter
wor-ren veilst, Morits Clant.
MORITS CLANT: Twievel ropt mie oet 'nander.
OAFKE: Ropst die zulms oet 'n ander.
MORITS CLANT: 'n Slim zwoare stried.
OAFKE: Nou kom ik stoef bie die. Drok mie mor ien dien aarms.
MORITS CLANT: Ik bin lebait moak dat nait nog slimmer.
OAFKE: Heur noar mien stem.
MORITS CLANT: 't Wordt mie nait geven.
OAFKE: Heur.
(MUZIEK)
BENNEMOA: Deur ston open.
OAFKE: Gain aine het die roupen.
BENNEMOA: Ik wacht nait dat ze mie roupen.
MORITS CLANT: Vot doe.
BENNEMOA: Most wel waiten was omhaans hest, Morits
Clant.
OAFKE: Ales veur die, Morits Clant.
BENNEMOA: En 't mismoal achternon, Merits Clant.
MORITS CLANT: Hest dear weerwoord op, Oafke?
OAFKE: Heur noar mien stem, Merits Clant.
BENNEMOA: Heur near mien redenoatsie, Morits Clant.
MORITS CLANT: Veur 't licht mit dien redenoatsie, Bennemoa.
-22-
OAFKE: Luuster, mein stem, Morits Clant.
(ACHTERGROND-MUZIEK)
MORITS CLANT: Wis wor ik richter in dizze contrainen.
BENNEMOA: Ik zel joe helpen, heur Morits Clant.
OAFKE: Ik trek mien hannen van die oaf, Morits Clant, as doe richter worst.
(MUZIEK)
P.N.: Oetzied, Bennemoa.
BENNEMOA: Wel bist doe, das doe zeggen duurst: eet-zied, Bennemoa.
P.N.: Ik en hai, wie bennen biesjoagers van de Mepske.
BENNEMOA: Ho, ho, zo wied bennen wie nog nait. Vot oetzied, zeg ik.
P.N.: Dat zel joe muiten, Bennemoa.
BENNEMOA: 't Weert nog nait op dien gewas, man.
J.E.: Zullen ze Morits Clant toch kaizen?
BENNEMOA: Wis en warachtjend.
J.E.: Din heb ik peerden wel achter woagen.
BENNEMOA: Verbeter die veurdat te loat is.
J.E.: Ken ik nog weerom?
P.N.: As die onderwegens bennen noar de roakel-dobbe, is 't er gain weerom.
BENNEMOA: Ze hammen dien voader hoog ien reken, hier in 't loug.
J.E.: Ken wezen dat ik zien leevend nog red.
BENNEMOA: Ze kaizen Morits Clant dommee.
J.E.: Wel zegt dat?
BENNEMOA: Boer Bennemoa.
(MUZIEK)
OAFKE: Hej' ook zain, biegeval, woar mien pa hân-goan is?
J.E.: Zevens was hai nog bie ons, Oafke.
-23-
P.N.: Dien voader zegt, hai het die deurdoen as dochter.
OAFKE: Wait ie woar boer Bennemoa hên is?
P.N.: Noar Zuudhörn, in elks gevals dei wereld oet.
OAFKE: Is boer Bennemoa, van gedachten, dat ze Morits Clant Kaizen?
J.E.: Boear Bennemoa is mie kêl op hoed vallen.
Zwait stait mie op sterens van benauwdeg-
haid.
OAFKE: Benauwdeghaid hemmen allenneg lu van node,
dei de Mepske nait helpen.
P.N.: Ik help de Mepske aal.
J.E.: Hou waist doe Oafke, dat de Mepske kozen
wordt?
OAFKE: Maiste mensken bennen toch boksemschieters.
P.N.: Benauwdens slagt vleugels eet over dizze
contrainen.
OAFKE: Dei baange is, stemt op de Mepske.
J.E.: Ik wor biesjoager bie de Mepske.
OAFKE: Dei vandoage tegen de Mepske is, zegst doe
mörren de hoed knovveln.
P.N.: Wie mit 'n ander, ik en hai.
(MUZIEK)
OAFKE: Op wêl zest stemmen, Morits Clant of de
Mepske?
STEM: Op Morits Clant.
OAFKE: Die huif ik nait vroagen, boer Bennemoa.
BENNEMOA: Oet mien pad, wief.
OAFKE: Wel gaistoe stemmen, Morits Clant of de
Mepske?
STEM: Ken die toch niks schelen, Oafke Bennemoa.
-24-
OAFKE: Den wait ik 't aal: Morits Clant. Kost die de hoed.
Op wêl gaistoe stemmen, Morits Clant of de Mepske?
STEM : De Mepske.
OAFKE: Op wêl gaistoe stermen, Morits Clant of de Mepske?
STEM: De Mepske, Oafke Bennemoa.
(MUZIEK)
J.E.: 't Is nog liek om liek wêl 't winnen zel.
P.N.: 't Gait nait haildaal zo as ik docht haar.
J.E.: Hest stemmen aal opteld?
P.N.: Drei 'n daarteg om drei 'n daarteg. (MUZIEK)
OAFKE: Op wêl gaiste stemmen, Morits Clant of de Mepske?
STEM: Zolt die ogen oet kop schoamen, 'n dochter van Bennemoa!
OAFKE: Nou wait ik geliek wêl ofst stemst. (MUZIEK)
DE MEPSKE: 't Stait d'r moar minachteg bie.
OAFKE: Dei die mitstemmen, komen 't leste.
DE MEPSKE: Wanneer den?
OAFKE: As 't oavend wordt.
DE MEPSKE: Bie duustern, omreden zai heur schoamen. (LACHT)
OAFKE: Woarom, dat ken niks schelen.
J.E.: Hest heurd?
P.N.: 't Ken toch nait wezen, dat ze Morits Clant kaizen?
J.E.: Wat zel d'r van ôns te vlucht komen as ze Morits Clant kaizen?
P.N.: Niks.
• -25-
• J.E.: Din stellen ze 'n veem over ôns om te richten.
• P.N.: 't Zel mie een zörge wezen.
• J.E.: 't Zel mie slimmer wezen as dood.
• (MUZIEK)
BENNEMOA: Nou hest den zo wied, Oafke. De Mepske is
kozen.
Nou mout ik zwinden op 'n vremden.
OAFKE: Woartou dat? Kenst toch blieven?
BENNEMOA: Blieven wordt mien dood.
OAFKE: Ik heb 't wonnen.
BENNEMOA: Noa knobeln komt holtstekjen.
OAFKE: Moar ik heb hoogste ogen.
BENNEMOA: Hest nog gain spiet?
OAFKE: Hest die zulms deurdoan as mien voader. (MUZIEK)
MORITS CLANT: Wat dust nou nog bie mie, Oafke Bennemoa?
OAFKE: Ik mout nog ait wat mit joe veronnaiern.
MORITS CLANT: Ik gon tou 't laand oet.
OAFKE: 'k Zol 't nait doun, Morits Clant. MORITS CLANT: Woarom nait?
OAFKE: Dat wais doe zulfs op 'm besten.
MORITS CLANT: Ik heb verloren, ik mout boudel berappen.
OAFKE: Toch kenst nog laifde van 'n vrauw kriegen.
MORITS CLANT: Dei boudel berappen mout......
OAFKE: Woarom nait, Morits Clant.
MORITS CLANT: Wat hest doe nou nog bie mie verloren?
OAFKE: Ik wol dast hier bleefst.
MORITS CLANT: 't Is aaltmoal dien bestel dat de Mepske kozen is.
OAFKE: Mien bestel?
MORITS CLANT Ken ja nait aans. Moar wat kenst mie ople-vern as ik blief?
-26-
OAFKE: 'n Kaans op laifde van mie.
(MUZIEK)
BENNEMOA: Veur letste moal da'k bie joe kom, heer Mo-
rits Clant van Zuudhörn.
MORITS CLANT: Wat wolt hier o et stukken?
BENNEMOA: Ik gon tou 't laand oet.
MORITS CLANT: Elk mout zien aigen best waiten op dizze wereld.
BENNEMOA: De Mepske krigt mie bie 't jak en din heb
ik d'r west.
MORITS CLANT: Doe bist Oafke heur voader.
BENNEMOA: Ik heb Oafke heur voader west.
MORITZ CLANT: Oafke redt die d'r wel oet.
BENNEMOA: Oet 't leevend mainste zeker.
MORITS CLANT: Mie redt ze d'r wel oet.
BENNEMOA: Net zo min.
MORITS CLANT: Woarom wil ze mie hier den hollen?
BENNEMOA: Zai wil dien hoed.
MORITS CLANT: Zai sluig arms om mie tou.
BENNEMOA: Maneuvels. Maint ze niks van.
MORITS CLANT: Neem ik nait an.
BENNEMOA: Kost die dien leevend.
MORITS CLANT: Ik ken d'r nait onderhên.
BENNEMOA: Den gon ik allenneg.
MORITS CLANT: Elk aine mout zien aigen best waiten.
BENNEMOA: Ie bennen net 'n sirreltop, man.
MORITS CLANT: Ik heb gain keur.
BENNEMOA: Ik kom weerom op mien heerd
MORITS CLANT: Wanneer?
.BENNEMOA: As de Mepske an de wenakker is.
MORITS CLANT: Dat zei nait zo worren.
BENNEMOA: Zo lang as de Mepske hier regaiert, blief ik vot.
-27-
MORITS CLANT: Ie zain spouken.
BENNEMOA: 't Leevend zel wel oetmoaken wêl van ons spouken zucht.
(MUZIEK)
OAFKE: 'k Heb ales veur die doan wat ien mensken-macht was, Rudolf.
DE MEPSKE: 't Meer is nooit vol.
OAFKE: Mien pa heb ik verroaden.
DE MEPSKE: Dien pa is tou 't land oet.
OAFKE: Ik ken hom nait opmuiten, Rudolf.
DE MEPSKE: Dat haars wel doun mouten, Oafke.
OAFKE: Woarom dus mie zo zeer, Rudolf?
DE MEPSKE: Doe bis eerste dei 'k zeer dou .....
OAFKE: Morits Clant het hakken ook licht.
DE MEPSKE: As ik hom ien de vingers_krieg.
OAFKE: Zest den proaten van laifde, Rudolf?
DE MEPSKE: Doe bist mit hom aan 't waark west op me-
naaier van de widde vieven.
OAFKE: Zukswat heb ik down.
DE MEPSKE: Ik hoat hom.
OAFKE: Dat wos ik.
DE MEPSKE: Ik blief ien ogen van dizze lu ait 'n vrem-de.
OAFKE: Nait ien mien ogen.
DE MEPSKE: Hai het mie deeg vuilen loaten, dat ik oet 't prikkelaand kwam.
OAFKE: Ik zel hom die tougoeien as 'n koatsebaal. (MUZIEK)
J.E.: Hier ben we, heer van 't Foan.
P.N.: Wie doun ales wat ie ons vroagen.
DE MEPSKE: Ik zel joe wel bestellen.
P.N.: Roppen, scheuren, reupen en moorden.
J.E.: Wat ie moar aisen.
-28-
DE MEPSKE: Ik wil dat ie niks doun.
P.N.: Bewwe den nait joen biesjoagers?
J.E.: Mouten wie nait op 't volk hier lösprugeln
krek as ie dei gaanze doen hemmen?
DE MEPSKE: Ie mouten geduld doun.
P.N.: Woarom dat, heer?
DE MEPSKE: Dei boerenheukels mouten denken, dat 't alt-
moal 'n beetje touvaalt.
P.N.: Wie bennen zuchtig noar bloud.
DE MEPSKE: Ik heb klachten van node over Morits Clant.
J.E.: Bennemoa is d'r oetnaaid.
DE MEPSKE: 't Muit mie, dat ik hom 't lichoam nait
stukkend rieten ken.
P.N.: Zellen nog wel meer oetnaaien.
Ik ben richter ien dizze hbrn.
J.E.: Woarom ken ie Morits Clant nait ien 't jak
griepen?
DE MEPSKE: 'k Mot overtuugens hemmen.
Wie stonnen mit ons haarde bongels ree.
J.E.: Om te sloagen.
P.N.: Zo kennen wie 't volk bekennen loaten.
J.E.: Of hemmen ze niks doan.
DE MEPSKE: Ik vroag moar om ain noam.
P.N.: Morits Clant zienent.
J.E.: Ben ie din nait maans genog.
DE MEPSKE: Ik ben zat maans genôch.
P.N.: Woarom wordt 't ons nog nait gund om tou
te peutern.
DE MEPSKE: Eerst mouten mensken heur wat bedoaren.
J.E.: Ik ken mie nait bedoaren.
DE MEPSKE: Doarom heb ik die 't alderslimst ien de pe-
moters.
J.E.: 'k Wol ik was d'r nooit an begund.
-29-
DE MEPSKE: 't Mout aal 'n aanschien van recht hemmen, ook as 't onrecht is.
J.E.: Wie zellen 't moaken noar joen bestel.
P.N.: Ie hemmen meer achter de steerns as wie.
DE MEPSKE: Eerst mouten mensken heur bedoaren.
P.N.: Komt veur 'n ander.
J.E.: Nou zelt besloagen as ie verlaizen!?
DE MEPSKE: Ik ken nait verlaizen.
P.N.: Wat kriegen wie veur 't getuugenis van Mo-
rits Clant zien misdroagens?
DE. MEPSKE: Honderd gulden.
P.N.: As wie hom omzeumen maggen, beuk ik 't der wel eet.
J.E.: Ik beuk 't der ook wel oet, de Mepske.
DE MEPSKE: Loater. Eerst mout 't laand weer ien de ruste komen, 't mout heur weer wat vergeten, dat Bennemoa d'r oet reten is.
(MUZIEK)
MORITS CLANT: Wat dust hier, Oafke Bennemoa.
OAFKE: Hest mie hier besteld.
MORITS CLANT: Deur dien gestook is de Mepske ien 't rich-terschop komen.
OAFKE: Stait mie niks van bie.
MORITS CLANT: Lugst.
OAFKE: Ik wait nait of ik doun heb wat ik doan heb.
MORITS CLANT: Doe gefst dus tou, das doe't doan hest.
OAFKE: Ik zeg enkeld, ik zol 't nou nait weer doun.
MORITS CLANT: Woarom nait?
OAFKE: Heur noar mien stem.
MORITS CLANT: Is dit widde wieverij.
OAFKE: Dit is suver menskewaark.
MORITS CLANT: Het de Mepske die doan geven?
-30-
OAFKE: Ik zeg nait joa.
MORITS CLANT: Hest dus eerst 't nust opwaarmd veur de Mepske.
OAFKE: Dat muit mie nou.
MORITS CLANT: As ik nait wos dast loogst.
OAFKE: Ik laig nait.
MORITS CLANT: As ik wos dast nait loogst.
OAFKE: Ik laig nait.
MORITS CLANT: As ik wos das doe nait loogst.
OAFKE: Doe zolst nait oet 't laand goan.
MORITS CLANT: Zo was 't.
OAFKE: Heur noar mien stem.
MORITS CLANT: Bist doe nait achter de Mepske heer?
OAFKE: Ik geef gain weerwoord.
MORITS CLANT: Zuchst wel!
OAFKE: Nou kom ik stoef bie die.
MORITS CLANT: Ik gon tou 't laand oet.
OAFKE: Nait doun, Morits.
MORITS CLANT: Dien olle het mie woarschouwd veur de Mepske.
OAFKE: Doe mainst vaast, boer Bennemoa het die
woarschouwd.
MORITS CLANT: Hai bruukt zien hazzens.
OAFKE: 't Laand is ien ruste.
MORITS CLANT: De Mepske zel mie bie de nek kriegen.
OAFKE: As hai dat wild haar, haar hai 't al doan.
MORITS CLANT: 't Wordt mie stoadeg an kloarder dast ach—ter de Mepskes haart heer bist.
OAFKE: Laifde van 'n vrauw is eelsk as de wiend.
MORITS CLANT: Ik ken nait op die an.
OAFKE: Wellicht zelst doe mie 't haart ook nog ien vuur zetten, Morits.
MORITS CLANT: As ik dat vervast wos, bleef ik op mien halm.
OAFKE: Deur alles hên?
-31-
MORITS CLANT: Deur alles hên.
OAFKE: Doe bleefst op dien haim?
MORITS CLANT: Ik bleef op mien haim.
(ACHTERGROND-MUZIEK)
MORITS CLANT: Ik zol niks meer van boer Bennemoa aanemen.
OAFKE: Dai het zegd, doe zolst tou 't laand oet
goan.
(ACHTERGROND-MUZIEK)
MORITS CLANT: As ik wos, das doe van mie holden zotst.
OAFKE: Din bleefst op 't Foan?
MORITS CLANT: Deur ales hên.
OAFKE: Doe bleefst op 't Foan.
(ACHTERGROND-MUZIEK)
MORITS CLANT: Wat veur barrieshond is dizze de Mepske.
OAFKE: Hai is 'n staarfelk mensk net as wie.
MORITS CLANT: Woarom wilst mie ien sloap sujen?
OAFKE: Ainmoal zeilen ôns haarten 'n ander vienden.
MORITS CLANT: Wanner zet dat wezen?
OAFKE: Geduld doun.
MORITS CLANT: Ik ken mie nait verweren.
OAFKE: Blief op dien haim.
MORITS CLANT: Ik blief op mien haim.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Biesjoagers!
J.E.: Hier bewwe, heer van 't Foan.
P.N.: Wat mout wie.
DE MEPSKE: 't Is zo wied.
J.E.: Joen rechtscontrain is ien ruste, heer.
P.N.: Morits Clant is nait oetreten heer.
DE MEPSKE: Heur noar mie.
P.N.: Joen vroagen is ons wet, heer.
DE MEPSKE: 't Gait mie om ain noam.
J.E.: Morits Clant zienent.
-32-
P.N.: Wie moueten op dei heukels lös prugeln.
J.E.: Mit knoestige knorren.
P.N.: Tot aine van dei heukels zegt: ik dou getuugnis, dat Morits Clant schuldig is.
DE MEPSKE: Leugens of woarhaid, hai zal getuugen. (MUZIEK)
OAFKE: Joa, dat komt oet, de Mepske het pardie lu
in 't gevang zet, Morits.
MORITS CLANT: Dat ik doar niks tegen doun ken.
OAFKE: 0, der is gain aine brandschoon.
MORITS CLANT: Dat bennen lu, dei tegen de Mepske stemd hemmen.
OAFKE: Nee, doar gait 't nait om.
MORITS CLANT: Ik wol, das doe nooit bie mie over deel komen wast.
OAFKE: Woarom nait?
MORITS CLANT: Doe bis aanstookster en moakst de Mepske
kop nog roeger as er al is.
OAFKE: Niks van aan.
MORITS CLANT: Hest mie zo wied brengen wild, dat 'k hier bleef.
OAFKE: Ik mag die zo geern lieden.
MORITS CLANT: Aine leugen jacht aander van dien tong oaf.
OAFKE: Heur noar mien stem.
MORITS CLANT: Niks as leugen ien dien stem.
OAFKE: Stem ken nait laigen.
MORITS CLANT: As ik op die áán kon.
OAFKE: Den zolst ien 't laand blieven.
MORITS CLANT: Alevenwel ken 'n mensk blind wezen mit ogen
open.
OAFKE: Nou kom ik stoef bie die.
MORITS CLANT: Mout ik die Leuven?
-33-
OAFKE: Kenst op mie aan.
MORITS CLANT: Hebben dei lu nou 't ain of ander op heur verantwoorden, joa of nee?
OAFKE: Zai hemmen bekend.
(MUZIEK)
0AFKE: Morits Clant komt nait onder dien pemoters oet, Rudolf.
DE MEPSKE: Hai zol zich.'t gat wel oet hoaken runnen.
OAFKE: Hai blift hier.
DE MEPSKE: Ik wait bie zetten toch nait wa'k an die heb.
OAFKE: Om die heb ik mien voader verroerden.
DE MEPSKE: Hai is oetreten, dei röttege boer Bennemoa.
OAFKE: Kon ik nait helpen.
DE MEPSKE: Wel zegt mie das doe 't nait helpen konst?
OAFKE: Hai het dei andern noadoan, dei ook oetre-ten.
DE MEPSKE: Op wel ken ik aan? Op gain aine.
OAFKE: Op mie toch.
DE MEPSKE: Wel zegt, dats du nait lugst?
OAFKE: Ik zulms. Ik ben 't kwoaie baist hier wor-ren, deur dien toudoun.
DE MEPSKE: Heur noar mien lachen.
(LACHT)
OAFKE: Dei verniende lach ken ik nait verduren.
DE MEPSKE: Ik lach miezulms oet.
OAFKE: Hest 't woord laifde nog immer nait op ton-ge nomen jegens mie.
DE MEPSKE: Jegens die?
OAFKE: Ik heb mie aansteld of ik Morits Clant zien laifde zocht en dat aal om dien gewin.
DE MEPSKE: Morits Clant zien volk is hier vandoan.
-34-
OAFKE: Woar's doe geboren biet is mie suver aingoal.
DE MEPSKE: Bie Morits Clant zien volk holdt van oller op oller gain verroader tou.
OAFKE: Al wast zulms ook 'n verroader, lait mie 't nog niks schelen.
DE MEPSKE: Misschain krigst mie ien 't geleuf, as Morits Clant hier blift.
OAFKE: Zeg ais: "laiverd" tegen mie, Rudolf.
DE MEPSKE: Doe bis nog minder veur mie as 'n verrouste spieker.
OAFKE: Ainmoal komt kentern van tij.
DE MEPSKE: Reken d'r nait te vaast op.
OAFKE: Sloag mie laiver, moak mie moar dood as die 't loent.
DE MEPSKE: 't Loont mie nait. Boetendat heb ik die hier nail besteld.
OAFKE : Zunder mie haar Morits Clant nou or richter- stoul zeten.
DE MEPSKE: Wat doan is is doan.
OAFKE: Nee.
DE MEPSKE: Woarom nog poesten as 't stof van tied zich al deel vleid het? Domme kriget ien ogen en den ken wie 'n ander nait meer zain.
OAFKE: Ales heb 'k veur die doan.
DE MEPSKE: 't Stoerste komt nog want nou most bewiezen.
OAFKE: Ik sel bewiezen hou stomme geern ik die
hemmen wil.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Ie hemmen nog nait genog prugeld.
J.E.: Zai kennen heur Morits Giant zien noam nait
binnen brengen.
P.N.: Heu ruggen lieken al wel regenbogen.
-35-
DE MEPSKE: Zet ze moar an de kedde.
J.E.: Mout ik mensken ien kettens sluten.
P.N.: 'k Zol d'r nait bie prakkezaiern.
DE MEPSKE: Ons grootste zörge is dat Morits Clant ien 't land blift.
J.E.: Zol hai nait gewoar worden wat wie mit dizze
mensken oetstukken.
P.N. En ien ketten sloten worren?
DE MEPSKE: Ie zeilen 't stil hollen veur haile wereld.
J.E.: Dat is duudelk, vanzuls.
DE MEPSKE: Op dei menaier lopen ze d'r ien as rötten ien
'n klooster.
(MUZIEK)
MORITS CLANT: De Mepske is achter mie heer.
OAFKE: As hai wol, zat 's doe al brood mit spinnen te eten.
MORITS CLANT: Immer en immer wordt 't kloarder hou gek doe bist mit de Mepske.
OAFKE: Laifde van 'n vrauw is eelsk as de wiend. MORITS CLANT: Ik ken nait op die aan.
OAFKE: Ken wezen dast mien haart nog krigst, Merits.
(ACHTERGROND MUZIEK)
MORITS CLANT: As ik daarover in wizzeghaid was, bleef ik
hier.
OAFKE: Deur ales hèn?
MORITS CLANT: Deur ales hèn.
OAFKE: Doe blifst hierzo.
MORITS CLANT: Alleeneg biegeval ik wait dast mie hemmen
wilst.
OAFKE: Dat most zulfs moar oetvigelaiern. MORITS CLANT: Deur ales hen.
OAFKE: Verheel die den maar dat ik die hemmen wil.
(ACHTERGROND MUZIEK)
-36-
MORITS CLANT: Woarom perbaierst mie ien sloap te zuien.
OAFKE: Omreden men allenneg goud dreumt as men goud slept.
(ACHTERGROND MUZIEK)
MORITS CLANT: De Meiske het mie nait oppakt.
OAFKE: Hai zei die ook nait opbakken.
MORIS CLANT: Zien tiepelzinnighaid geft reden zat tot twiefel.
OAFKE: Blief veur mie den thoes.
MORITS CLANT: Kom als nevens mie op baanke.
OAFKE: Ik hol van die. Wat hest meer van noden? (MUZIEK)
DE MEPSKE: Ze hemmen altmoal schuld bekend.
STEM: Wie begeven ons onder dei zwoare kettens, heer van 't Foan.
P.N.: Heer de Mepske van 't Foan is 'n genoadeg rechter.
STEM: Geef ons te eten. Wie hemmen dörst.
(KETTENS RUSSELN TEGEN 'N ANDER)
DE MEPSKE: Aine van joe kin vrij komen. Hai krigt zat van eten en drinken. As hai zegt dat Morits Clant nait schoon van gewaiten is.
STEM: Morits Clant is schoon van gewaiten.
STEM: Net zo schoon as wie.
STEM: Wie bennen altmoal zuver van gewaiten.
DE MEPSKE: Ie hemmen altmoal bekend.
STEMT: Wie hemmen bekend omdat wie met knorren op rugge houwen wörren.
STEM: Biesjoagers hemmen dat doun.
J.E.: ik heb nait haard sloagen.
DE MEPSKE: Denkst doe dat de Mepske zich nait overende hollen ken op de lange duur?
J.E.: Nee heur.
DE MEPSKE: Omdast zeest "Ik heb nait stief sloagen".
-37-
P.N.: Hai het gelike stief sloagen as ik.
J.E.: Lugst.
STEM: Moak ons lös oat dei kettens!
STEM: Woater, woater!
DE MEPSKE: Vrij zel deigennege wezen dei zegt dat Morits Clant wat tegen de wet oetzet het.
DE MEPSKE: Fris woater veur deigennege dei zegt: Clant is 'n steukelder.
DE MEPSKE: Boeskool oet vat veur deigennege dei zegt: Morits Clant onderslagt belastens.
STEM: Morits Clant.... het 't doun.
DE MEPSKE: Moak hom lös, biesjoager.
STEM: Wat ie ook vroagen, ik zel 't aal bekennen, heer.
STEM: Schaande, schaande.
(MUZIEK)
J.E. 'k Heb hail wat stoereghaid had om hier te
komen, heer Merits Clant.
MORITS CLANT: Wat dus hier? Biesjoager van de Mepske.
J.E.: Ik stond 't nait.
MORITS CLANT: Wat staist doe nait, swienhond.
J.E.: Ik ben gain swienhond.
MORITS CLANT: Verroader.
J.E.: Ik ben gain verroader.
MORITS CLANT: Wat bis den aal.
J.E.: 'n Man dei oetenander reten wordt.
MORITS CLANT: Hou dat?
J.E.: Ik dou ales wat mie nait zint.
MORITS CLANT: Wat is dien bosschop hier?
J.E.: Joe woarschouwen, heer van Zuudhörn.
MORITS CLANT: Zel mie nei doun of 's ook denkst wast zegst.
J.E.: 't Oavend komen wie hier om die op te hoalen. MORITS CLANT: Wel bennen dat: wie.
-38-
J.E.: Ik en mien pazzepant. As 't duuster is.
MORITS CLANT: Woarveur dat?
J.E.: Bie stikduustere nacht.....
MORITS CLANT: Hou zo?
J.E.: Ain van de lu, dei ien kettens sloten wör....
MORITS CLANT: Het hai zegd, ik was schuldig.
J.E.: Joa.
MORITS CLANT: Ben zuver oetstuur. Dat ken nait woar wezen,..
J.E.: Hai was ien nood.
MORITS CLANT: 't Wil mie nog nait aan.
J.E.: Ik ben zuls 'n verroader as ze joe 'n moal
mit brandiezers over de hoed strieken, wordt
alles woar wat ze je ienstupen.
MORITS CLANT: Verlaig mie nait.
J.E.: Dei berouw het lugt nait.
MORITS CLANT: Bist doe bekend mit OaFke Bennemoa.
J.E.: Joa.
MORITS CLANT: Wat bennen dien gedachten over heur?
J.E.: Zai drift mit op tij.
Zie volgend blad.
-39-
MORITS CLANT: Wat veur tij.
J.E.: Heur laifde veur de Mepske.
MORITS CLANT: Lugst, haalsknoop.
J.E.: As ie ien 't gevang zaten op 't Foan.
MORITS CLANT: Den zol zai reeren van verdrait.
J.E.: Zol zai heur verkneukeln.
MORITS CLANT: Wè1 mot ik leuven?
J.E.: Mie.
MORITS CLANT: As d'r aine oet 'n ander reten wordt, ben ik
't.
J.E.: Loat joen verstaand an 't woord heer.
MORITS CLANT: Mien verstaand zegt mie, das doe woarhaid zegst.
J.E.: Zodounde, moak dat ie over de gruppe komen. MORITS CLANT: Ik wil d'r eerst over prakkezaiern.
J.E.: Mien noam mo'j verzwiegen.
MORITS CLANT: Nou wait ik geliek dat ie 't mainen.
J.E.: Hou wait ie dat, heer.
MORITS CLANT: Oet dien woorden en oet klank van dien stem.
J.E.: Ik heb 'n allerieselekst hènkomen had. MORITS CLANT: Joa jong nou krigst 'n stoere gang, zunder
lijte van de Mepske deur 'n wereld dei ver-
braand op die is.
J.E.: Verroader ben ik noar weerskanten.
MORITS CLANT: Dei over hond komt, komt ook over steert.
J.E.: Wat mout er van mie te lande komen. MORITS CLANT: Dien kloare kop zei die redden.
J.E.: 't Zelt perbaiern.
MORITS CLANT: As doe dommee vot bist, pak ik mien karrebies.
J.E.: Gainaine zel den nog oetvienden woar ie tieden vandoan had hemmen.
-40-
MORITS CLANT: 't Zel peerden oet 't laand hoalen loaten, den kennen ze tougelieks karözze veur achterdeur zetten.
J.E.: Liekt mie goud tou.
MORITS CLANT: Ien mien karözze zei ik dizze contrainen oet voaren.
J.E.: As 'n groot heer.
MORITS CLANT: Oafke Bennemoa zel 'k oet mien ziel branden.
J.E.: Zo zei 't aal goud komen.
MORITS CLANT: Morits Clant, heer van Zuudhörn begeft hom
op 'n vremden mit vaier peerden veur de ka-
rözze.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Woar is Morits Clant?
Woar is Morits Clant??
(ZWIEGEN)
J.E.: Het 'n verroader west.
DE MEPSKE: Wat wolst doe doarmit zeggen.
J.E.: Dat ien Zuudhörner börg alle koamers, kaasten en kisten open west hemmen moar Morits Clant
het hakken licht.
DE MEPSKE: Wolt doe doar mit zeggen dat Morits Clant nait meer ien 't Westerkertaier is?
J.E.: Ik wil niks zeggen, moar zien peerden en ka-rözze bennen ook vot.
DE MEPSKE: Eerst Bennemoa, nou Morits Clant.
P.N.: Wie zellen moar votgoan.
DE MEPSKE: Oetzied!
J.E.: Hai 's haidaal verhilderd!
DE MEPSKE: Vot, oe mien gezicht, of ik breng joe omhaals.
J.E.: Wie zellen moar votgoan.
P.N.: Ik heb 't nait verroaden.
-41-
DE MEPSKE: Verroad, allerwegen om mie tou.
J.E.: Ik heb 't nait verroaden heer.
DE MEPSKE: Vot zeg ik.
J.E.: Loat ons moar wat oet zien omwereld goan,
tot hai weer bedoard is.
P.N.: Ik wil bie die blieven. Mepske van 't Foan.
DE MEPSKE: Gain aine mag bie mie blieven.
P.N.: Ik blief joe goud zind heer.
DE MEPSKE: Gain aine is mie goud zind as ik mien zeg-
genschop kwiet wor.
P.N.: Ken nait.
DE MEPSKE: Ik zel gain aine meer tot kameroad hemmen
as 't tij kentert.
P.N.: Ie hollen mie.
DE MEPSKE: Vot, tou koamer oet!
P.N.: Ik loat joe nait allenneg.
DE MEPSKE: Moar ik ben nog ait richter, heur ie!
P.N.: Wie stonnen veur joe ie, heer!
DE MEPSKE: Veur Morits Clant dei oet de brand is, ze11'n
honderd ien de brand te lande komen. Ain
grode schenzen bult zel'k oplougen.
P.N.: Wie zellen 't vuur op roakeln.
DE MEPSKE: Loat mie allenneg ien duustern.
P.N.: Wie zellen joe allenneg loaten, heer.
DE MEPSKE: Veur dei aine man zei 't haile land om ge-
noade stènnen.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Oet dizze daktempel hewwe mooi kiek op de
schenzenbult.
OAFKE: Bis toch liek worren mit dat volk, Rudolf.
DE MEPSKE: Nait haildaal. Dien voader Bennemoa is d'r
tussenoet.
OAFKE: Ik kon hom nait opmuiten.
.N„
DE MEP SKE :
-42-
DE MEPSKE: Morits Clant van Zuudhörn is d'r tussenoet.
OAFKE: 'k Heb perbaierd om hom ien de biesterboane te hollen.
DE MEPSKE: Is 't woar?
OAFKE: Nog 'n zetje en hai haar veur die west.
DE MEPSKE: Wèl het mie verroaden.
OAFKE: Ain van dien biesjoagers.
DE MEPSKE: Ken nait.
OAFKE: Dei die min moakt het was te zwak.
DE MEPSKE: Doe, Oafke Bennemoa.
OAFKE: Wat mainste dat ik veur aine ben?
DE MEPSKE: Doe hest dit altmoal behaspeld.
OAFKE: Da's nait woar, Rudolf.
DE MEPSKE: Doe hes mie alles ienstuupt van begun of aan.
OAFKE: Hou kenst dat nou zeggen?
DE MEPSKE: 't Is altmoal dien schuld.
OAFKE: Ofschoon 't nait woar is, zel ik 't op mie nemen.
DE MEPSKE: 'k Zei die de bonken ook nog wel ais breken.
OAFKE: Daipe laifde, daip verdrait.
DE MEPSKE: Doe hars docht, ik zol zeggen, ik mainde die ien mi en haart.
OAFKE: Ik docht, 't nait allenneg, ik wos 't ook.
DE MEPSKE: Ik zei 't nait zeggen.
OAFKE: Ainmoal toch, ainmoal.
DE MEPSKE: Wanneer?
OAFKE: As doe oet tied mos, de Mepske.
DE MEPSKE: Wanneer?
OAFKE: As 't volk oetkomt om die dood te houwen.
(MUZIEK)
P.N.: Ik heb schenzen ien braand stoken.
DE MEPSKE: En dien kameroad?
P.N.: Wol nait.
-43-
DE MEPSKE: Waarom nait?
P.N.: Hai zee, 't wör hom te sip.
DE MEPSKE: Hest hom dou nait op brandstoapel stöt?
P.N.: Hai luip vot en lachte mie oet.
DE MEPSKE: Dei soatanse verroader! Den zit e bie Morits Clant!
P.N.: 't Vuur brandt helder op.
DE MEPSKE: Roamen wied open.
P.N.: Hou dat.
DE MEPSKE: Ik wil heur gestèn heuren.
P.N.: Ik heb heur vastbonden.
DE MEPSKE: Mie dunkt, ik heur ze reren.
P.N.: Gain ain duurt bie 't vuur komen.
DE MEPSKE: Wat wordt er zegd onder 't volk dat er omtou stait?
P.N.: Zai zeggen: Dizze lu wazzen zuuver van ienholten.
DE MEPSKE: Ken ik doar niks tegen doun?
P.N.: Bennemoa is weerom.
DE MEPSKE: En Morits Clant?
P.N.: Zai zeggen hai is op komende wegen.
DE MEPSKE: Zodounde is dit dus mien leste dag.
OAFKE: Ik ben bie die.
DE MEPSKE: Gain aine mag bie mie wezen.
(MUZIEK)
DE MEPSKE: Heur hou dei lu aangoan doar boven op de brandstoapel.
P.N.: Ik heur niks.
DE MEPSKE: 't Gait der moar om, dat ik 't heur.
OAFKE: Das doe nait alles beroamen konst doar doe
die tou zind haarst, muit mie.
DE MEPSKE: Ik leuf dast mainst.
-44-
OAFKE: Ik haar Morits Clant ien dien handen speuln wild.
DE MEPSKE: Heurst doe dei lu doar boeten wel bèlken?
OAFKE: Doe heet dien vijanden nait ophemmeln kind.
DE MEPSKE: Loat mie 't nou genog wezen dat ik dizze lu op de schenzen kregen heb,
P.N.: Moar dien vijanden saten bezied mank dien
kameroaden.
DE MEPSKE: Zeg mie ais, Oafke Bennemoa, wat het Morits Clant veur die west?
OAFKE: Dou ik hom mit zuide tong touproatte, hoatte ik hom ien de grond.
DE MEPSKE: Hest doe 't doan omdast mie hemmen wolst?
OAFKE: Doarom.
P.N.: Ie zeden, de Mepske, ik mos votgoan.
DE MEPSKE: Wat wilste den?
P.N.: Votgoan oet dizze streken, zo gauw as 't immer ken.
OAFKE: Of wilste perbaiern dien pazzepant achternoa te kuiern naar Morits Clant en boer Bennemoa?
P.N.: Ik wil niks meer mit die van doun hemmen Mepske.
OAFKE: Rudolf, doe letst mensken lieden, moar zulms.... zulms.
DE MEPSKE: Woarom miskomt mie ales?
(MUZIEK)
J.E.: Hier mou'we wezen, heer Clant van Zuudhörn. MORITS CLANT: Dien hoge sprongen hemmen west, Mepske van 't Foan.
DE MEPSKE: Wèl holdt stand nevens mie?
OAFKE: Oafke Bennemoa.
(MUZIEK)
-45-
BENNEMOA: Nou zai'k die weerom, Mepske van 't Foan.
DE MEPSKE: Kom ais stoef bie, den zelk die speien.
MORITS CLANT: Hier stonnen wie nou, tegenover die.
J.E.: Denk d'r om, ik heb Morits Clant woarschouwd.
P.N.: De Mepske het mie dwongen om te doun wat ik dou.
OAFKE: Hest doe dei schennen aanstoken, joa ofte nee? Ook dien dood is ophanden.
BENNEMOA: 't Volk wil die ien ketten sloagen. Mepske.
MORITS CLANT: Ook Oafke Bennemoa komt nait onder heur schuld
hèn.
J.E.: Gain aine zel mie wat doun.
P.N.: Ik kon 't nait helpen. Ik ben moar 'n luk boaske.
BENNEMOA: Aan 'n kedde zel 't d'r over noadenken Rudolf de Mepske.
DE MEPSKE: Den zei ik denken aan dei brandstoapel en mie
wel vernuvern.
MORITS CLANT: Ik ais Oafke Bennemoa heur dood.
J.E.: Ik wil heur om haals brengen.
P.N.: Nee, ik.
OAFKE: Niks zel mie mooier tou wezen as dizze dood.
BENNEMOA: Ik wil Oafke Bennemoa heur dood nait.
DE MEPSKE: Ik ken niks aans as mien laifde getuugen veur Oafke Bennemoa.
MORITS CLANT: Zo noa an 't haart as zai mie ainmoal legen het, zo hoat ik heur op 't heden.
J.E. Loat mie de Mepske ien ketten sloagen.
P.N.: Wie zeln hom laiden as 'n holle an touw.
OAFKE: Zuchst nou wel Rudolf hou rei de woorden van laifde die over tong kwamen.
BENNEMOA: Oafke Bennemoa is mien dochter nait meer, Mien woord is bandeg.
•
-46-
DE MEPSKE: Doe moest zain dast doe weer mit dien voader ien ain joar komst, Oafke. Dou dat omwille van mien laifde.
MORITS CLANT: Loat heur leven en vergoan.
J.E.: Hissa, Mepske! Wie doun mit die krek as doe mit dei gaanze.
F.N.: Ik zel hom eerste peuter geven.
OAFKE: Ik zel mit Boer Bennemoa proaten Rudolf, om
dasdoe 't vragst.
('N TOEZE VAN STEMMEN)
STEM: Vervlukt zelst wezen, Rudolf de Mepske.
Veur tieden en tiedstieden.
Dien noam zel 'n vlukwoord blieven, hier in
't Westerkertaier.
(MUZIEK)
OAFKE: Rudolf zee, ik zol mit joe proaten, Boer Bennemoa.
BENNEMOA: Joen de Mepske is dood.
OAFKE: As Rudolf nait zegd haar dat ik noar joe tou kommen mos.
BENNEMOA: Haarst doe 't nait doan.
OAFKE: Haar ik 't nait doan.
BENNEMOA: Dien de Mepske is van honger en dörst stur-ven. Tot zien lippen ston er ien dobbe en takken vol appels en peren baierden boven zien kop ien wiend henneweer.
OAFKE: As wachters mie nait tegenholden haaren...
BENNEMOA: Dei wacht heb ik hier verordenaierd.
OAFKE: Den hewwe 'n ander niks meer te vertellen boer Bennemoa.
BENNEMOA: Ik wil die noeit meer zain.
-47-
OAFKE: En ik wait dat ie veur mie nait meer ien wezen bennen.
BENNEMOA: Kinder en ollen goan ien kwoadens oet 'n ander woar dizze dwingeland regaiert het.
OAFKE: 'n Vrouw gait heur aigen gang.
BENNEMOA: Ik hoop dat 'n zwoare gang wezen zel.
OAFKE: As ik nog ainmoal overneis begunnen kon...
BENNEMOA: Zolt doe de Mepske boeten dien haart sloten hemmen.
OAFKE: Zol ik, net as nou, noar gain aander omzain.
(MUZIEK)
-.-.-
15 Juli 1953.
BvdG/JS/TK.