Folk stories of the Monster Process

GROTM072 | Optekening tijdens de Verteldag op landgoed Ewsum te Middelstum op 25 november 2006 (Bandopname archief Meertens Instituut)

Rudolf de Mepsche dat is een edelman geweest, die heeft in de 18e eeuw - ik geloof - 23 of 24 mensen die heeft 'ie laten vervolgen op beschuldiging van sodomie. Nou was dat in die tijd een Europees verschijnsel [...]. Waarschijnlijk zijn deze mensen helemaal niet homofiel geweest. Kwajongens waren erbij die misschien een beetje met mekaar gespeeld hadden. In ieder geval had waarschijnlijk die meneer een appeltje te schillen met mensen in zijn jurisdictie, die hem de voet hadden dwarsgezet. D'r zijn uiteindelijk wel meer dan twintig mensen veroordeeld en verbrand in Zuidhorn. En van die man ging altijd het verhaal, dat 'ie een afschuwelijks dood is gestorven... uh... hij is opgevreten door de wurmen. Hij heeft een afschuwelijke dood... Dat is helemaal niet waar. Die man heeft later gewoon andere functies bekleed en is zelfs - zoals dat in die tijd gebruikelijk was - met flambouw, met fakkellicht, is hij begraven in de Martinikerk, wat toen heel sjiek was. [...] Maar dit is een soort verhaal... dat kan niet goed aflopen, voor zo'n iemand. En wie dat bedenkt? Ja, ik weet dat niet. Dat is ook een heel bekend verhaal. En het is altijd een beetje een deceptie als je vertelt dat het niet zo was. En dat is met meer van die dingen zo. Ik hoor hem nu nog steeds. [...] Ze moeten ook blijven, hoor! Maar je moet ze vertellen en zeggen dat het niet waar is.

Rudolf de Mepsche was a nobleman who, in the 18th century - I believe - had 23 or 24 people prosecuted on charges of sodomy. Well that was a European phenomenon at the time [...]. Probably these people were not gay at all. Bad boys were among them who might have played with each other a bit. In any case, the gentleman probably had a score to settle with people in his jurisdiction who had thwarted him. In the end, more than twenty people were convicted and burned in Zuidhorn. And the story always went that this man died a horrible death... uh... he was eaten by the worms. He died a horrible death... That's not true at all. That man later simply held other positions and was even - as was customary in those days - with flambeau, with torchlight, he was buried in the Martini Church, which was very fancy in those days. [...] But this is a kind of story That can't end well, for such a person. And who comes up with that? Yes, I don't know. That's also a very familiar story. And it's always a bit of a deception when you tell that it didn't. And that's true with more of those things. I still hear it now. [...] They have to stay too, you know! But you have to tell them and say it's not true.

CJ116209 | Collectie Jaarsma, verslag 1162, verhaal 9 (archief MI)

Te Faam zijn eens een heleboel mannen vermoord door een zekere Mepske. Dat was een wrede beul. Elk jaar is op die nacht dat dat gebeurde de lucht daar rood gekleurd. Dat herinnert aan het bloed dat er toen vergoten is.

At Faam, a lot of men were once killed by a certain Mepske. That was a cruel executioner. Every year on the night that this happened, the sky there is coloured red. That reminds us of the blood that was shed then.

LYST243 | uit Volkskundevragenlijst 2 (1937), formulier B.71, archief Meertens Instituut

Er is in de gemeente Oldekerk te Faan een oude boerderij "Bijma", waar vroeger de beul "de Mepsche" heer van 't Faan woonde. Hij moet een vreeselijke dood gestorven zijn.

Oude mensen zeggen, dat er in ieder jaar op de sterfdag van de Mepsche zijn geest rond het gebouw waart en aan de blinden (jaloezieën) rukt, en gevaarlijk is voor nieuwsgierige toeschouwers. Hij maakt ook huilgeluiden vanuit de oude beukenbomen.

There is an old farmhouse ‘Bijma’ in the municipality of Oldekerk at Faan, where the executioner ‘de Mepsche’ lord of ‘t Faan used to live. He must have died a horrible death.

Old people say that every year on the anniversary of de Mepsche's death, his ghost haunts the building and tugs at the blinds, and is dangerous to curious onlookers. He also makes howling sounds from the old beech trees.

CJ072914 | Corpus Jaarsma, verslag 729, verhaal 14

Op de plaats, waar Rudolf de Mepsche te Faan gewoond heeft, horen ze nog altijd mensen jammeren. Hij had daar mensen aan kettingen vastgebonden. Hij sloeg spikers [spijkers] door de foeten fan 'e [voeten van de] mensen in de bodem van een stuk hout.

At the place, where Rudolf de Mepsche lived at Faan, they still hear people wailing. He had people tied to chains there. He drove nails through people's feet into the bottom of a piece of wood.

CJ072919 | Corpus Jaarsma, verslag 729, verhaal 19

Bij de Mepsche van 't Faan wilden de deuren nooit dicht blievn [blijven], zeiden ze. Ze gingen altijd open. Te Hardegarijp zijn een paar hekken, die blijven ook nooit gesloten. Die gaan vanzelf weer open.

At the Mepsche of ‘t Faan, the doors never wanted to stay closed, they said. They always opened. At Hardegarijp there are a few gates, they never stay closed either. They open by themselves.

CJ071215 | Corpus Jaarsma, verslag 712, verhaal 15

Rudolf de Mepsche van 't Faan geraakte tijdens zijn laatste levensjaren geheel in 't ongemak. Daar is hij ook aan gestorven. Twee en twintig mensen zijn door hem om 't leven gekomen.

Rudolf de Mepsche van ‘t Faan fell into complete discomfort during his last years of life. He died of that too. Twenty-two people died because of him.

CJ107312 | Collectie Jaarsma (Archief Meertens Instituut)

Mepske van 't Faan was een grote moordenaar. Veel mensen werden door hem vermoord. Hij lokte ze in de schuur. Dan werden ze doodgemarteld.

Mepske van ‘t Faan was a great killer. Many people were killed by him. He lured them into the barn. Then they were tortured to death.

GROTM073 | Optekening tijdens de Verteldag op landgoed Ewsum te Middelstum op 25 november 2006 (Bandopname archief Meertens Instituut)

RW: In diezelfde tijd [18e eeuw] had je dus het verschijnsel dat onze dijken werden aangetast. Onze dijken dat was kistwerk met veel hout. En toen kreeg je die plaag van de paalworm. Al onze zeeweringen werden door de paalworm aangevreten. En toen had je hier ook een predikant die waarschuwde, die beweerde vanaf de preekstoel dat die paalworm dat dat de straf van God was vanwege de sodomie die overal voorkwam. Hè, dat soort dingen.

TM: Dus dat was echt zo'n waan als de heksenwaan.

RW: Ja, precies. Het is net zoiets. Het komt in heel Europa voor, het is ook in Frankrijk gebeurd. Die sodomie-vervolging.

RW: So at the same time [18th century] you had the phenomenon of our dykes being affected. Our dykes that was coffin work with a lot of wood. And then you had this plague of the pile worm. All our seawalls were eaten by the pile worm. And then you also had a preacher here who warned, who claimed from the pulpit that that pole worm was God's punishment because of the sodomy that was everywhere. Huh, stuff like that.

TM: So that was really such a mania as the witches' mania.

RW: Yes, exactly. It's just like that. It happens all over Europe, it happened in France too. That sodomy persecution.